Zihinsel, diğer bir isimlendirmesi ile bilişsel gelişim alanı, zihinsel yetersizliği olan çocukların en fazla güçlük yaşadıkları alanların başında gelir. Bu nedenle de yetersizlik türü zihinsel yetersizlik olarak isimlendirilmiştir. Zihinsel (Bilişsel) gelişim alanı; dikkat, hafıza, güdülenme, genelleme becerileri, akademik başarı, biliş ötesi ve genelleme becerileri gibi çok önemli yeteneğin uyumlu bir şekilde çalışması sonucunda ortaya çıkan bütüncül bir alandır. Zihinsel yetersizliği olan çocukların özellikle zihinsel (bilişsel) gelişim alanında güçlükleri vardır. Bu güçlükler;

• Dikkat: Dikkatini bir iş/görev üzerine odaklama, dikkati asıl iş ve görev üzerine odaklama ve dikkatini sürdürmedeki güçlükler. Dikkat ve bir iş/görevle ilgilenme süresinin kısa olması, dikkatin çabuk dağılması.
• Hafıza: Bilgileri zihne kaydetme ve gerektiğinde hatırlayarak kullanmada yaşanan güçlükler.
• Akademik Başarı: Akademik kavram ve işlemleri, özellikle soyut kavramları öğrenmede yaşanan güçlükler. Zaman kavramının öğrenilmesinde yaşanan güçlükler. Zihinsel (Bilişsel) Gelişim Özellikleri 15
• Biliş Ötesi: Bir problemi çözmeyi planlama, planı uygulamaya koyma, sonucun sağlamasını yapma gibi problem çözme sürecini koordine etme becerilerindeki güçlükler.
• Güdülenme: Bir işi/görevi yerine getirmeye olan istek düzeyinde sınırlılık. Bir işi/görevi yapmak istememe, öğrenilmiş çaresizlik sergileme.
• Genelleme/Uyarlama: Öğrenilen bilgi ve becerilerin hayata uyarlanması; farklı kişi, ortam, araç gereçlerle de yapılmasına yönelik güçlükler. Yeni durumlara uymada yaşanan güçlükler